پلیس و فضای مجازی

پلیس فضای مجازی

در شرایطی که ایران نیز همچون سایر کشورهای دنیا با وجود جوانان علاقمند به دانش روز درگیر سایه روشن های فضای مجازی شده ،شاید بهترین اتفاق در حوزه ورود دانش فضای مجازی ، استقبال خردمندانه از آن باشد.

شاید هک، کلاهبرداری های اینترنتی ، ورود به حریم شخصی ، سوء استفاده و اخاذی از افراد و… برخی از سیاهی های نبود اطلاع و آگاهی در بین مخاطبان اینترنت است. و پر واضح است که همچون جامعه انسانی که همیشه حفظ امنیت  عمومی و اختصاصی  نهادهای اجتماعی  آن از جایی، دیگر وظیفه قوای پیشگیرانه و قضایی جامعه است باید در فضای مجازی نیز سدی در برابر سودجویان قرار می گرفت.

در نمایشگاه  پنجم رسانه های دیجیتال امسال شاهد حضور شاخه ای جدید از پلیس بودیم که با عنوان « پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات» یا «فتا» وارد عرصه فعالیت شده است.

صرفه نظر از وظایف متعدد بازدارنده و اطلاع رسانی و آموزشی که این پلیس فضای مجازی در دستور کار خود تعریف می کند. بد نیست نگاهی داشته باشیم به پدیده هایی که این روزها می تواند سوژه مهمی برای بررسی از سوی دست اندرکاران تبادل اطلاعات در اینترنت باشد.

شبکه های اجتماعی: امثال فیس بوک ها ،به شکل فزاینده ای همه ما و بخش عمده ای از  دنیا را درگیر خود کرده و در ازای سرعت، کیفیت و جذابیت ارتباط با افراد قدرت ابتکار عمل و تاخیر در ورود را از کاربران می گیرد. به طور مشخص خدمات  نوشتاری، صوتی و تصویری این شبکه ها شما را متقاعد می کند که با نظام دقیق نویسندگانش منطبق شده و پیش بروید. این شبکه ها در ازای خدمات خود هیچ هزینه ای جز وقت و تلاش شما برای پر رنگ بودن را طلب نمی کنند و این اختیار باعث می شود ناخودآگاه اعتماد شما منجر به انتشار لایه های خاص زندگیتان شود. پازلی که به تدریج  کامل شده و علاوه بر تبدیل شدن به زندگی دومتان در مواقعی شما را دچار مشکل سازد. شاید حتی گاهی یادتان برود که نشانی محل کار، وضع خانوادگی و حتی تصمیم های اقتصادیتان را در یک بعد از ظهر کسالت بار روی دیوار فیسبوکتان نوشته اید و یک شکارچی اطلاعات شما را به راحتی رسد و پازلی جذاب از شما را تکمیل می کند.

شاید این روزها انتشار تصاویر شخصی ،فیلم های کوتاه در جمع دوستان و … پیش پا افتاده ترین مشکلاتی باشد که بر اساس اعتماد افراد به هویت دوستان مجازیشان در اینترنت رخ دهد.

ممکن است وظیفه آموزش ورود ما در این فضا و سنجش آنچه هدفمان از ورود و فعالیت است بر عهده کارشناسانی در مجموعه ای همچون پلیس فتا نباشد و بیشتر بار این مقوله بر عهده نظام آموزشی در تدوین کتاب های تخصصی رایانه در نظام درسی ، صدا و سیما در تولید برنامه های آموزشی و سرگرمی مرتبط و مراکز فرهنگی با برگزاری دوره های آموزشی و اطلاع رسانی است. چراکه هم پای دنیای امروز نیاز ما به آموزش زبان و دانش رایانه و اینترنت ، حقیقتی انکارناپذیر است.

به طور حتم در ادامه  آموخته های ما می توان تلاش کرد تا هر فرد در مسیر کنترل خرابکاران رایانه ای ، سودجویان و …خود به عنوان اهرمی باشد که مسیر انتشار یک ویروس، ورود به یک سامانه اطلاعتی ، انتشار مطالب شخصی افراد را تنگ یا مسدود و یا حداقل کُند کند.

اگرچه مجموع جستجوهای اینترنتی نشان می دهد پلیس فتا هنوز فعالیت اطلاع رسانی مجازی خود را آغاز نکرده اما امیدواریم با شروع به کار نهایی آن ، شاهد هدایت  بخش عظیمی از جوانانی باشد که می خواهند بر اساس علایق خود به جستجو، خبرگیری و برقراری ارتباط بپردازند.

سازکارهایی همچون فیلترینگ، شاید با توجه به رویه های قابل اجرا در اطلاع رسانی به خانواده ها و از طریق تفکیک های دقیقتر گروه های سنی و تخصصی نیازمند بازنگری جدی است.

این روزها  ساده ترین وسائل ارتباطی قابل تهیه در فروشگاه ها به صورت پیش فرض قابلیت اتصال شما را به همه شبکه های اجتماعی می دهند که شاید در ابتدای راه حذف آنها به نظر صحیح می رسید اما می دانیم که ابزار نو ، مطالعات اجتماعی نو نیز طلب می کند.

اینکه ما ابزار الکترونیکی دشمن و نفوذ شبکه ای و مجازی او را که هدفش ضربه به جامعه و امنیت ملی است را از افرادی که برای سوء استفاده محدود یا سرگرمی اقدام می کنند را از هم تفکیک کرده و به خوبی بشناسیم و همانگونه که مردم را به شکل عادی در مقابل زلزله و جنگ (پدافند غیرعامل ) آماده و آشنا می کنیم به نظر می رسد که باید برای فضای مجازی نیز به راحتی این آموزش ها فراگیر و گسترده شود.

ورود کالاهای نرم افزاری و سخت افزاری اگرچه با وجود مشکلاتی همچون تحریم اما باز هم نیازمند کنترل و توجه است. غربالگری آگاهانه و دانش مدار می تواند باعث شکوفایی استعدادهای جوان در حوزه آی تی ، ربوتیک ، سایبری و … شود.